Tác giả: ThS. Ngô Mạnh Phụng
Con đường dẫn đến thành công của nhà lãnh đạo,được xây dựng nên bởi nhiều yếu tố khác nhau.Bài viết này đề cập đến một trong rất nhiều yếu tố căn bản,một nguyên tắc vàng trong nghệ thuật lãnh đạo, để xây dựng nên con đường đó.
Từ xa xưa, vai trò của người lãnh đạo là vấn đề luôn được quan tâm.Đặc biệt,ngày nay môi trường sản xuất kinh doanh để phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia ngày càng phức tạp hơn,hiệu quả hoạt động của mỗi tổ chức phụ thuộc rất lớn vào hiệu quả lãnh đạo. Vì thế nghiên cứu về lãnh đạo là vấn đề quan trọng trong nhiều lĩnh vực:chính trị,kinh tế,quân sự,hành chính,văn hóa xã hội… Cho dù mỗi người đã đang và sẽ giữ cương vị lãnh đạo; dù vật đổi sao dời;dù khoa học công nghệ ngày càng phát triển;dù có sự khác biệt về văn hóa về màu da… thì nghệ thuật lãnh đạo vẫn luôn được quan tâm nghiên cứu và ứng dụng trong thực tiễn một cách khoa học nhất.
Một nhà lãnh đạo tài ba,có uy tín lớn trong một tổ chức, không thể thiếu sự giúp đỡ của những người thân tín có năng lực trong tổ chức đó.Thiếu họ,người lãnh đạo không thể lãnh đạo đông đảo những ngưới dưới quyền,dù có cố gắng đến đâu đi nữa.Các nhà nghiên cứu về nghệ thuật lãnh đạo gọi đó là Nguyên tắc thân tín.
Khi nghiên cứu một nhà lãnh đạo trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức do ông lãnh đạo. Ông đánh giá cao yếu tố con người trong mọi hoạt động dẫn đến thành công hay thất bại của tổ chức.Đầu tiên,ông tập hợp những người lãnh đạo dưới quyền,rà soát lại các nhân viên yếu kém, bồi dưỡng giúp đỡ họ hoặc sa thải nếu không tiến bộ và thay thế bằng những người có trách nhiệm,có năng lực. Sau khi thực hiện việc cải tổ nhân sự như vậy nó đã phát huy tác dụng, tổ chức của ông đã phát triển mạnh mẽ trở lại.Đồng thời những người thân tín của ông cũng trưởng thành hơn. Cũng chính nhờ họ mà tổ chức do ông lãnh đạo đã tiến lên một nấc thang mới, chỉ trong một thời gian ngắn không quá 3 năm.
Ngày nay,trong bất kỳ một công ty,một doanh nghiệp,một công sở nào đều có thể nhận ra nguyên tắc thân tín đang được áp dụng.Không có nhà lãnh đạo đơn độc.Nếu chỉ có một mình,nhà lãnh đạo không thể lãnh đạo đông đảo những người dưới quyền. Khả năng của một nhà lãnh đạo tài giỏi luôn gắn liền với sự trợ giúp của những người gần gũi thân tín của họ.
Lý luận về nghệ thuật lãnh đạo xác định rằng : Người lãnh đạo cần tìm kiếm những người thân tín,tài năng trong tổ chức của mình,giúp cho các thành viên trong tổ chức nhận ra khả năng của nhà lãnh đạo.Lý luận ấy soi vào thực tế cho thấy bên cạnh các nhà lãnh đạo tài ba luôn có những người thân tín,tài năng trợ giúp. Ví dụ : ông Jack Welch, từ năm 1981 khi ông gánh vác trách nhiệm giám đốc điều hành General Electric một công ty lớn,làm ăn phát đạt.Bên cạnh ông luôn có khoảng 500 nhà quản lý thân tín tài năng đã giúp ông lãnh đạo công ty rất thành công.
Lựa chọn đúng người để xây dựng đội ngũ thân tín,cũng là vấn đề cần quan tâm của người lãnh đạo. Các nhà nghiên cứu về nghệ thuật lãnh đạo khuyến cáo : Người lãnh đạo nên cố gắng xây dựng đội ngũ thân tín từ những người trong tổ chức của mình,bởi người lãnh đạo hiểu rất rõ những người dưới quyền về trình độ,khả năng,trách nhiệm của họ trong quá trình thực thi nhiệm vụ được giao.
Các nhà nghiên cứu về nghệ thuật lãnh đạo đã khái quát: Khi mệnh lệnh của người lãnh đạo phát ra trong tổ chức,sự tiếp nhận của những người dưới quyền,hình thành 3 trạng thái khác nhau
– Ngay lập tức tiếp thu,và thực thi mệnh lệnh
– Hoài nghi và chưa chắc đã thực thi nhiệm vụ
– Suy nghĩ tiêu cực,hy vọng mệnh lệnh đó sẽ không có hiệu lực
Trước tình hình đó,người lãnh đạo cần tập trung thuyết phục nhóm thứ ba và cổ vũ,động viên nhóm thứ nhất. Cách xử lý như thế sẽ giúp ích rất nhiều cho sự phát triển của tổ chức.
Không bao giờ ngừng phát triển đội ngũ thân tín, tìm ra những người có năng lực,đức độ, bồi dưỡng và trao quyền cho họ,để họ thực thi nhiệm vụ được giao một cách tốt nhất,đó là việc rất quan trọng người lãnh đạo không bỏ qua.Đội ngũ những người thân tín năng động sáng tạo,họ sẽ làm việc hết mình vì sự phát triển của tổ chức,vì người lãnh đạo của họ.
Nhà lãnh đạo nào,trong môi trường nào cũng luôn mong muốn phát triển khả năng lãnh đạo.Để đạt được điều đó,họ luôn để những người tuyệt vời nhất xung quanh mình.Đó là con đường dẫn đến thành công ■
Thanh Sơn